De termen beoordelen en cijfers geven worden vaak door elkaar gebruikt. Begrijpelijk, want ze zijn nauw aan elkaar verwant. Daardoor stellen velen beoordelen gelijk aan cijfers geven. Beoordelen en cijfers geven verschillen echter wel degelijk van elkaar, om te beginnen bij het doel van beide methodes.
Het doel van cijfers geven is om de individuele prestaties van de student te evalueren aan de hand van een stel criteria voor een bepaalde unit of cursus. Afhankelijk van wat er getoetst wordt, kunnen cijfers wel of niet een nauwkeurige meting zijn van wat de student geleerd heeft. Aanwezigheid, op tijd opdrachten inleveren, opmaak en deelname zeggen bijvoorbeeld niet altijd veel over hoeveel een student geleerd heeft, maar kunnen wel aanwijzingen of signalen zijn dat de docent in moet grijpen.
Hoewel cijfers op zichzelf nuttig zijn als een gestandaardiseerde meting, krijgen studenten daarmee niet genoeg gepersonaliseerde feedback over wat ze weten of niet weten en wat ze moeten doen om verder te leren. Volgens Thomas Guskey "leiden zelfs nauwkeurige cijfers aan de hand van taken niet tot een beter leervermogen van studenten wanneer er alleen van cijfers gebruik gemaakt wordt. Een letter, cijfer, woord, zin of symbool dat gekoppeld is aan het bewijs dat studenten iets geleerd hebben, zegt ze niets over wat ze kunnen doen om te verbeteren. Alleen wanneer cijfers worden gecombineerd met geïndividualiseerde opmerkingen die begeleiding en tips voor verbetering bieden, leidt dit tot verbetering van prestaties en bevordering van de leervoortgang" (Guskey, 2019).
Daarentegen is het doel van beoordelen uitgebreider, omdat het hierbij niet alleen maar om cijfers gaat en formatieve beoordelingen zonder summatieve evaluaties bevat. Zo kan dit de student helpen verder te leren door middel van feedback en begeleiding naar de volgende stappen in het leerproces. Beoordelingen omvatten kleine, frequente opdrachten die docenten aan studenten in de klas of als huiswerk geven, naast summatieve toetsen of examens. Kwalitatieve feedback is ook een onderdeel van beoordelingen dat fungeert als een controlepunt in het leertraject van de student.
Een beoordeling bevat niet altijd cijfers, maar cijfers moeten wel altijd onderdeel zijn van een beoordeling. Je geeft dus geen cijfers buiten een beoordeling om.
Daarom is cijfers geven een subgroep van beoordelen.
Waarom is dit belangrijk?
Beoordelingen zijn niet alleen maar toetsen, maar ook kleine opdrachten en dagelijkse check-ins. Daarmee krijg je meer data over wat studenten geleerd hebben dan met cijfers. Hoewel cijfers iets kunnen zeggen over de voortgang van de student in het algemeen of als waarschuwingen kunnen dienen, kun je door middel van beoordelingen specifieke leergebreken ontdekken waar de docent wellicht aandacht aan moet besteden. Met cijfers alleen ontdek je dit niveau van granulariteit niet.
Beoordeling is een cruciaal onderdeel van lesgeven en leren, en biedt docenten op cohort gebaseerde en individuele gegevensinzichten. Leren studenten wat wij onderwijzen? Is er een manier om de efficiëntie van onderwijs te verbeteren om zo betere leerresultaten te kweken? Met andere woorden, behalen we de onderwijsdoelen?
De vragen hierboven kunnen beantwoord worden aan de hand van een beoordeling, wat het volgende oplevert:
- diagnostische feedback over wat studenten wel en niet weten
- informatie over wat precies laat zien dat de student het onderwerp goed begrijpt
- een kans om studenten aan te zetten tot leren
- en zelfreflectie voor docenten om te kijken wat wel en niet werkt en verdere stappen om leergebreken te overbruggen.
Het is niet gek dat beoordelen en cijfers geven vaak door elkaar worden gebruikt, als je nagaat hoe dicht ze pedagogisch gezien bij elkaar liggen. Zowel cijfers geven als beoordelen is nodig; cijfers om op een beknopte manier de plaatsingscommissie en andere instellingen over de voortgang van studenten te informeren, en beoordeling om grondig inzicht in deze voortgang te krijgen. Maar het is ook belangrijk om de verschillen te begrijpen en te erkennen terwijl we de studenten op weg helpen met hun studie.